ارتباط برقرار کردن با نوجوان از جمله مواردی است که برای پرورش سالم یک نوجوان باید به آن توجه کنید. یعنی والدین باید برای ایجاد یک تعامل مثبت با نوجوانشان وقت کافی بگذارند. والدین میتوانند این صمیمت و تعامل مثبت را از طریق فعالیت مشترکی که با نوجوانشان دارند ایجاد کنند. وقت مشترک در واقع انجام فعالیتهای مشترک لذت بخش با نوجوان است که باید 3 الی 4 روز در هفته با هر دو والد داشته باشه.
نکتهی مهمی که برای بسیاری از والدین سوال ایجاد میکند این است که در این مدت زمان چه کارهایی رو میتوانند انجام دهند. در این مقاله قرار است برای زمانِ وقتِ مشترکِ بین شما و نوجوانتان «فعالیتهایی» را پیشنهاد بدهیم تا بتوانید زمانهای لذت بخشی را در کنار هم بگذرانید. دانستن انواع فعالیتها به شما کمک میکند تا به وقت مشترکتان تنوع دهید و این باعث میشود فرزندتان تمایل بیشتری برای وقت گذراندن با شما نشان دهد.
راجع به وقت مشترک بیشتر بدانید.
13 فعالیت پیشنهادی برای وقت مشترک با نوجوان:
1. بازی کنید.
بازی کردن در هر سنی میتواند یک فعالیت جذاب باشد که افراد را سر شوق میآورد؛ پس به این فکر نکنید که چون فرزندتان به سنین نوجوانی رسیده دیگر نباید با او بازی کنید. اما حواستان باشد بازیهای سن نوجوانی متفاوت هستند و برای جذابتر شدن بازیها میتوانید رقابت کنید، کَل کَل کنید، کُری بخوانید و در کل کاری کنید که حسابی بهتان خوش بگذرد.
2. یک روز خاص دخترانه یا پسرانه داشته باشید.
زمانی که مامان و دختر یا بابا و پسر قرار است با یکدیگر وقت بگذرانند میتوانند روی وقت مشترکشان اسم رمز بگذارند و هر فعالیتی که مورد علاقهی هر دوشان هست را انجام دهند مثلا به موسیقی گوش بدن، گپ بزنن و … . اسم گذاشتن روی وقت مشترک میتواند اهمیتی که این زمان دارد را نشان دهد و باعث شود این زمان برای والد و نوجوان ویژهتر بشود.
3. طبیعت گردی.
طبیعیتگردی میتواند از آن گزینههایی باشد که در کنار لذتبخش بودنش، مفاهیم بسیاری را به صورت غیرمستقیم به نوجوان انتقال میدهد. مفاهیمی مثل لذت بردن از چیزهای ساده، گوش دادن به صدای طبیعت و آرامش گرفتن از آن، مسئولیتپذیری در مقابل طبیعت و … . برای اینکه طبیعتگردی را برای نوجوانتان جذابتر کنید، آن را با یک فعالیت که مورد علاقهاش است همراه کنید مثل دوچرخهسواری یا مسابقهی بدمینتون و … .
4. یک مهارت جدید را کنار هم یاد بگیرید.
موقع یاد گرفتن یک مهارت جدید همراه با نوجوانتان یک اتفاق مهم میافتد؛ نوجوانتان حس میکند شما هم مثل او در یک نقطه و جایگاه قرار دارید و قرار است با همراهی هم گام به گام آن مهارت را یاد بگیرید و این برای نوجوانهایی که مقاومت زیادی برای وقت مشترک دارند خیلی مفید است.
5. باهم آشپزی کنید.
خیلی از نوجوانها از آشپزی کردن و شیرینیپزی لذت میبرند و دوست دارند غذاهای جدید را امتحان کنند. اگر فرزند شما به این فعالیتها علاقهمند است از فرصت استفاده کنید. موقع آشپزی کردن میتوانید حسابی با هم گپ بزنید. میتوانید برای فرزندتان یک اسمی که برای خودش هم جالب است انتخاب کنید، مثلا بگید “امروز غذامون رو مِستر شِف درست میکنه.” البته حواستان به نبایدهای ارتباطی در زمان آشپزی کردن باشد. مثل “ای وای داری اینجا رو کثیف میکنی، کاشکی همیشه به من کمک کنی و … .”
راجع به نبایدهای ارتباطی بیشتر بدانید.
6. با هم به باشگاه و استخر بروید.
باشگاه رفتن خیلی از مواقع میتواند برای نوجوان جذاب باشد به شرط اینکه در انتخاب فعالیت ورزشی حواستان به علاقهی آن ها باشد. در باشگاه اصلا سعی نکنید نقش مربی ورزشی را برای فرزندتان بازی کنید و مدام از او ایراد بگیرید. برنامهای انتخاب کنید که از باهم بودن لذت ببرید نه اینکه به دلیل فشرده بودن برنامه از رفتن به باشگاه خودداری کنید.
7. بازیهای ویدئویی را امتحان کنید.
نوجوانها از اینکه بتوانند در حوزهی خاصی چیزهای مختلفی که میدانند را به شما یاد بدهند لذت میبرند. یکی از بهترین موقعیتهایی که میتوانید این فرصت را برایشان فراهم کنید موقع انجام بازیهای ویدئویی است. چون بیشتر وقت ها اطلاعات نوجوانها در این مورد بیشتر از والدین است. بنابراین با نشان دادن اشتیاقتان و پرسیدن سوال در مورد بازی میتوانید نوجوانتان را سر شوق بیاورید و وقت خوبی را کنار هم بگذرانید.
8. یک کار هیجان انگیز انجام بدهید.
تجربه های هیجان انگیز همیشه خاطرات ماندگاری در ذهن باقی میگذارند. همهی ما میدانیم که نوجوانها از تجربههای جدید و هیجان انگیز خیلی استقبال میکنند. بنابراین اگر شرایط هر دوی شما این اجازه را میدهد میتوانید بعضی از این فعالیتهای هیجانانگیز مثل جامپینگ، آفرود، موتور سواری در جاهای امن و … را در کنار هم تجربه کنید.
9. یک علاقه مندی خاص را با هم شریک بشوید.
فعالیتهایی که نوجوانها بهش علاقه دارند میتواند تبدیل به یک علاقهمندی خاص مشترک بین شما بشود. مثلا اگر نوجوانتان علاقه دارد تا کلکسیون چیزی را جمعآوری کند شما هم خودتان را در جمعآوری آن کلکسیون شریک کنین و علاقهتان را نشان بدهید.
10. با هم فیلم ببینید.
میتوانید همراه با نوجوانتان یک لیست از فیلمهایی که بهش علاقه دارید را تهیه کنید و هر آخر هفته یکی از این فیلمها را با هم تماشا کنیا و البته در موردش با هم گپ بزنید و احساسی که از دیدین آن فیلم داشتید را بهم بگویید.
11. یک کار داوطلبانه انجام بدهید.
وقتی شما با نوجوانتان برای انجام یک کار، داوطلب میشوید و دو نفری برای انجام آن تلاش میکنید، حس همبستگی شما و نوجوانتان بیشتر میشود. این روزها گروههای زیادی هستند که می توانید برای کارهای داوطلبانه به آنها بپیوندید. گروه های اجتماعی، محیط زیست، کمک به حیوانات و … . فقط کافی است در اینترنتی و فضای مجازی سرچ کنید و در موردشان تحقیق کنید.
12. شعر بخوانید و موسیقی گوش بدهید.
ممکن است نوجوان شما به خواندن شعر یا شنیدن موسیقی علاقهمند باشد. بنابراین میتوانید با هم شعر بخوانید، موسیقی گوش بدهید یا حتی اگر خودتان یا فرزندتان با نواختن سازی آشنایی دارید میتوانید آن موسیقی را اجرا کنید. لازم نیست همه چیز عالی باشد تا دست به کار شوید. سازتان را بردارید و شروع به نواختن کنید. همین که در کنار هم تلاش کنید تا آن قطعه را بنوازید برایتان اوقات خوشی را به وجود میآورد.
13. در مورد موضوعات فلسفی صحبت کنید.
بعضی از نوجوانها علاقهی زیادی دارند که در مورد موضوعات فلسفی صحبت کنند. مثل اینکه هدف زندگی کردن چه چیزی است؟ چرا انسانها در زندگیشان رنج میکشند؟ و … . اگر شما هم به بحث در مورد این موضوعات علاقه دارید پس فرصت خیلی خوبی است برای اینکه در مورد این موضوعات صحبت کنید یا حتی با یکدیگر به دنبال جوابی برایش بروید.
جمع بندی
در این مقاله به اهمیت فعالیت مشترک با نوجوان پرداختیم و بهتان توضیح دادیم که داشتن فعالیت مشترک با نوجوان گامی مهم در شکلگیری یک رابطهی صمیمانه بین نوجوان و والدینش محسوب میشود. همچنین، از آنجایی که یکی از موانع والدین در داشتن وقت مشترک با نوجوانشان این است که در مورد انواع فعالیتهایی که میشود انجام داد آگاهی ندارند، بنابراین فعالیتهایی را برای زمان وقت مشترک با نوجوان بهتان پیشنهاد دادیم.
نکتهی مهمی که باید به آن توجه کنید این است که تنوع فعالیتها میتواند بسته به علاقهی نوجوانتان، ترجیحات شما و شرایط خانوادهتان بسیار متفاوت باشد. نکته کلیدی و اصلی در انتخاب فعالیتها این است که برای شما و فرزندتان اوقات خوشی را رقم بزند. سعی کنید وقت مشترک را آهسته آهسته به روتین خودتان و نوجوانتان تبدیل کنید؛ اهمیت دادن به این گام میتواند بستر مناسبی را برای گامهای بعدی فرزندپروری فراهم کند.
تالیف: مریم کرمی (کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی) و دکتر فرحناز کیان ارثی